Tôi tự hỏi rằng những câu chuyện hay nhất liệu có phải là những câu chuyện khó phân loại nhất. Sến súa hay lãng mạn? Lôi cuốn hay châm biếm? Câu chuyện thay đổi hình dáng theo từng người đọc. Hiểu được là tiếp thu được, sửa đổi được, loại bỏ được. Để rồi, khi cuốn sách đóng lại, một dạng hình ảnh sống động vẫn phải còn lại trong tâm trí, hồi sinh từ cõi hư không. Đôi khi người đọc biết rằng sự kết nối cuối cùng chỉ được tạo nên bởi cường độ trong hiệu ứng, trí nhứ và dư chấn, đằng sau quyển sách chỉ là một kệ sách.
Dù giờ vẫn còn khá sớm, tôi vẫn ngờ rằng cuốn tiểu thuyết thứ ba của Samantha Hunt, "Ngài Splitfoot", sẽ ám ảnh tôi.
Hunt, chủ nhân giải thưởng Orange với cuốn tiểu thuyết viết năm 2008, "Sáng chế của tất cả những thứ khác", giới thiệu trong cuốn "Ngài Splitfoot" một câu chuyện mập mờ về hai chuyến phiêu lưu. Cả hai chuyến đi đều liên quan đến người phụ nữ không thoát ra được cái bóng của tuổi thơ. Một chuyến hành trình do Ruth mặt mụn dẫn đầu, một cô nàng rắc rối tại nhà tế bần bang New York do một tín đồ công giáo trả tiền cho việc quản lý chỗ ở. Ruth đã tuyệt giao với chị gái của mình, El, khi được 18 tuổi và không bao giờ gặp lại cô. Một chuyến đi khác, được nói tới trong chương phụ, xảy ra nhiều năm sau khi Ruth hộ tống con gái của El, Cora, thoát khỏi chốn nguy hiểm. Cuộc sống của Ruth và Cora quyện vào nhau như thể nếu một thứ gì đó - hoặc một ai đó - đang quan sát họ, cũng phải ló đầu ra. Ý tôi là một nguời nào đó chứ không phải cái mác người đọc.
Trong những năm tưởng chừng như vô tội của Ruth, tại nhà tế bần Tình yêu của Chúa!, cô bước một bước với Nat, một cậu trai yếu đuối có thể gọi hồn các bậc phụ huynh đã qua đời của đám trẻ mồ côi trong nhà. Đúng lúc đó, dưới ảnh hưởng của một người đàn ông vừa đáng tin vừa đáng sợ là Ngài Bell, Nat phát triển tài năng này thành một cách kiếm tiền. Liệu hắn chỉ là một gã lang băm hay là một mối đe dọa với thế giới tâm linh?
Ruth trẻ tuổi bắt đầu tham gia vào các buổi cầu hồn, ngờ rằng cô không có những khả năng siêu nhiên của Nat. Tuy nhiên cô khôn ngoan, cô thấy rất nhiều. Cô tạm ngưng sự hoài nghi về bản thân. Sau cùng, kỳ quái hơn là cảm giác thần thánh nhất khi nhìn từ góc nhìn tối tăm của xã hội.
"Trên một chiếc ghế bành lớn màu nâu với những cái gối màu xám tro đơn giản," Hunt viết, "một gã đàn ông rậm râu đầy sợ hãi với một cặp kính dày cộm cài lên áo sơ mi có cổ áo màu xanh Hải quân. Mặt hắn trắng nhợt và phồng lên, hắn chơi quá nhiều trò điện tử. Hắn không ở đây vì sự hoài niệm. Hắn ở đây vì một người đã chết và không cho hắn biết tiền nằm trong tài khoản ngân hàng nào. Vợ hắn ngồi cạnh hắn. Bà trông có vẻ dễ chịu, mắt nâu lấp lánh. Ruth nghĩ: giỏi đấy, giữ bí mật với ông chồng như thể bà ta đang tìm kiếm lời nhắn từ một cậu nhóc yểu mệnh mà cô ta từng biết.... Và cạnh bà là Mẹ. 'Ruth.' Mẹ mỉm cười. Răng bà là những mảnh màu xám tan vào nhau. Mẹ là một hố đen trong phòng khách, hoàn toàn trống rỗng sự quan tâm lẫn lòng trác ẩn và cả những phẩm chất mà một người mẹ thực sự phải có."
Cụm "phải có" đó là kẻ sát nhân, sao Ruth biết được đây? Và sao đứa cháu gái của cô, Cora, biết, khi đó là lúc nó phải cân nhắc việc trở thành một người mẹ? Việc không có sự hướng dẫn cụ thể cho thấy một miệng núi lửa vô cùng lớn trong cuộc sống của những người phụ nữ trẻ, sự khan hiếm lời khuyên xuanh quanh đe dọa cuộc sống của họ. "Có sự hy sinh, sự đối lập, sự nổi loạn, nỗi ám ảnh và sự tôn thờ, nhưng không hề có từ ngữ phúc tạp nào cho thứ đứng giữa một người mẹ và một đứa con gái, dây mơ rễ má, một mối quan hệ sâu đậm, con người ngạt thở trong những từ ngữ hào nhoáng và dễ chịu để xoa dịu mọi chuyện."
Nhân vật bí ẩn trong chính Ngài. Splitfoot là một khoảng trống, một miệng núi lửa khác, cơ quan xuyên suốt bị thế lực tinh thần liên lạc và tác động. Tên của hắn được gợi ra từ Nat khi đào sâu vào người mẹ của Ruth trẻ tuổi. (là ngẫu nhiên, hay chúng ta có thể gọi là định mệnh, sự chi phối Ngài Bell tự lộ ra từ một nơi ẩn náu trong tầng hầm Tình yêu của Chúa! suốt buổi gọi hồn cụ thể đó?) Cái tên Splitfoot gợi ra một con quỷ với bộ móng chẻ. Tuy nhiên Ruth không nản lòng. "Đối với cô, Ngài Splitfoot là hai và đôi khi lại là một, những bà mẹ và những đứa con của họ, Nat và Ruth, sống và chết."
Tất cả những cuốn sách đều là cái bóng của những cuốn sách khác - cuốn lấy cảm hứng từ những âm vang ma quái, sự cộng hưởng. Tolstoy ám ảnh Margaret Mitchell; George MacDonald thông báo cho C.S. Lewis. "Ngài Splitfoot" không tránh khỏi việc gợi lại những khía cạnh trong "Thần giữ của" của Marilynne Robinson - trong mối quan hệ giữa dì và cháu gái (một Ruth khác, trong "Thần giữ của") và cũng trong hình ảnh một cặp phụ nữ bị phân tách, hàng thay thế xen vào con đường tệ hại của họ giữa thế giới vô cảm và nhân quả không tương xứng.
Tôi đã đánh dấu rất nhiều trang trong sự tôn trọng những dòng văn sinh động mà bản sao chép "Ngài Splitfoot" chứa đụng với những góc sách dày cộm. Hunt diễn giải theo cách văn hoa và đầy ma thuật cho cảnh quan đầy buồn tẻ của Troy và bang New York - và tôi nói thế này với từ ngữ thô thiển, với sự đề cao bản chất của nó.
"Troy là một đô thị ngà ngà say," cô ấy viết, " xây dựng dựa trên ba hợp lưu mạnh nhất: Panhooseck và Paanpack, những người già; cổ áo sơ mi và thép, những ngành công nghiệp cũ; Hudson và Erie, hệ thống đường thủy lỗi thời." Bên cạnh đó chúng ta tìm thấy Nhà Tế bần Tình yêu của Chúa!, nông trại và điệp vụ, "một on gấu bằng gạch với lốm đốm ghẻ. Sự khéo tay từ quá khứ - đá ngầm và những cánh cửa vững chắc, đường ray ghế đầy khớp nối bằng ngón tay và sàn gỗ cứng - đang bị khủng bổ bởi các nhà cung cấp, thể chế, công sản đồ nội thất không thể phá hủy đến các ký túc xá và những tổ chức tôn giáo." Không thuyết tinh thần cỏ cây tuyệt thế có thể khiến chúng gần gũi được. Bang New York, nhớ đi, là một mái ấm của chị em Fox lịch sử, trò chơi khăm giữa thế kỷ 19 của họ về những giọng nói trong không gian và những màn đánh đập đã mở ra một lòng tin trong giao tiếp với người chết giúp mở rộng hơn cả những lời thú tội và phỉ báng của chị em nhà Fox.
Miêu tả của Hunt về địa hình đầy đau đớn của sự thân thuộc giữa con người thật quá đỉnh. Người yêu đã kết hôn của Cora cho cô ấy biết, mô tả lại mối quan hệ của mình với vợ, "Bọn anh yêu nhau một cách tệ hại, như gai với móc câu." Rất nhanh sau đó, Cora nhận ra cô đã có thai với một hội viên, tên là Lord. Khi anh ta cố gắng lừa cô hủy cái thvieensaan khấu đã được sắp đặt cho sự can thiệp khẩn cấp. Ruth, giờ đang bị câm một cách bí ẩn, tới dẫn Cora vào một thời kỳ lang thang từ Lackwanna ở phí tây bang New York đến Adirondacks, bằng cách này, bắt đầu thuật lại một cuộc trốn chạy dành cho Cora đối lập với bản thân Ruth cách đây nhiều năm trước. "Một đứa trẻ hư hỏng có nghĩa gì với thế giới?" Hunt đặt câu hỏi. Với một chỗ đứng trong ngôi nhà của cả người sống lẫn người chết, một nhân vật như Ngài Splitfoot, ngay cả nếu anh ta chỉ là tưởng tượng, có thể cũng là kẻ duy nhất thật sự đủ năng lực để trả lời.
Bước tới phần kết của cuốn sách, Hunt cung cấp một bài phê bình nhẹ nhàng cho những cuốn tiểu thuyết truyền thống bằng con đường của một nhân vật phụ - một "nhà hoạt động ma" tên Sheresa, kẻ làm việc cho một văn phòng tại một khách sạn tại bang New York. Cô được mô tả như "phòng chờ cho người chết." Sheresa mệt mỏi, cô ta nói, về "văn bản độc địa... Như được sinh ra, sống cuộc đời của mình, rồi chết đi. Bạn biết đấy. Bản văn chỉ có một hướng đi. làm tôi thất vọng xem."
Sự thật rằng tính chất tuyến tính của sự thuật lại có thể áp đặt sự hạn chế đáng thất vọng lên một câu chuyện - đặc biệt là một câu chuyện với những nhân vật đầy tự tin và lãnh đạm và đầy liên kết như những nhân vật ở đây, những người trông có vẻ bị bỏ rơi từ một túi đựng những bức hình Diane Arbus vô danh cho đến nay.Tuy nhiên, Sheresa không thể thất vọng với "Ngài Splitfoot." Cô ấy có thể thấy rằng cuốn tiểu thuyết này chuyển động không chỉ qua hai khung hình, được kể qua hai giọng nói, một ngôi thứ nhất và một ngôi thứ ba, mà còn chuyển động qua bốn chiều không gian, đóng dấu bản thân vào tâm trí người đọc. Đầy thôi miên và lấp lánh, "Ngài Splitfoot" khẳng định sự hiện diện ma quái của chính nó. Trí nhớ, cả người chết lẫn cuốn sách bắt đầu từ ngày xửa ngày xưa, đều tuân theo quy tắc mà bản thân nó chọn lựa.
Nguồn: nytimes.com | Người dịch: xxBlackxx
0 nhận xét